Đêm đã khuya,trong nhà mọi người ngủ cả
rồi.Tân vẫn còn thao thức lặng lẽ nhìn qua ô cửa nhỏ .Dưới ánh đèn đường vàng
nhạt những căn nhà be bé với mái ngói liêu xiêu đứng im lìm trong bóng đêm cũng
như đang ngủ .Chỉ còn những cơn gió phiêu du trên con đường trải nhựa
tinh nghịch cuốn lá khô bay xào xạc .Văng vẳng trong thinh không tiếng chuông
nhà thờ lớn ngân nga.Tân chợt thấy đêm nay yên bình quá ! Ước gì ngày mai, ngày
kia vẫn bình yên như thế , để khi bình minh thức dậy anh lại được gặp em thong
thả đạp xe qua cửa nhà anh đến lớp học .Anh nhìn em và em nhoẻn miệng cười .Chỉ
cần như thế thôi, một ngày mới của anh sẽ đầy ắp niềm vui và đẹp như nụ cười
của em .Cứ như thế…Như thế anh sẽ là người hạnh phúc nhất trên đời.Nghĩ vậy,
Tân khẽ mỉm miệng cười. Trong trái tim bỗng thấy đời thật đẹp và đáng yêu làm
sao . Dòng suy tưởng của Tân bỗng bị cắt ngang bởi tiếng kêu lẹt xẹt...lẹt xẹt
của cái loa truyền thanh và tiếp sau đó là tiếng cô phát thanh viên gấp gáp cất
lên:
Đồng
bào chú ý . . . .Đồng bào chú ý! Máy bay địch đã xâm phạm bầu trời Hà Nội
.Đồng bào nhanh chóng ra hầm trú ẩn . . . . . .
Đèn ngoài đường tắt phụt.Trong bóng tối
mênh mông vang lên tiếng còi báo động rú liên hồi.Tiếng những bước chân chạy
vội vã, tiếng đập cửa ầm ầm, rồi có tiếng gọi to:
Nhà tầng hai tắt đèn đi nhớ! . . .Mọi
người ra ngay hầm trú ẩn .
Trên phố thấp thoáng những bóng người chạy
ngược, chạy xuôi .Tiếng gọi nhau ầm ĩ :
Ông bà ơi! Cứ để đồ đạc đấy dắt cháu Hoa
hộ con.Cả nhà ta nhanh lên! Chạy ra hầm trú ẩn Ngõ Gạch . . . .
Con bé nó còn đang ngủ ngặt ngủ nghẽo ra đây này...
Khổ thế cơ chứ .Con đã bảo ông bà cho
các cháu đi sơ tán từ mấy hôm trước .Các cụ lại cứ chần chừ mãi.Lần này nó
chẳng cho mình yên đâu ông bà ạ!
Giọng cụ bà giận dỗi đáp :
Ừ! Xong trận này, mấy bà cháu tôi đi
ngay . . đi ngay.Làm sao mà anh ,chị cứ cuống lên thế.Đây có phải lần đầu chúng
nó cắn trộm đâu .Sợ à! sợ à! Nếu sợ đã không dám ở Hà Nội .
Tiếng
con bé khóc òa lên .Tiếng bà già cuống quít:
Bà bế bà thương .Cha bố quân kẻ cướp
làm cháu bà thức giấc .
Tân nhìn thấy những chiến sĩ tự vệ vai
đeo súng chạy rầm rập .Họ tỏa ra các ngả .Chiếm lĩnh những điểm cao.Súng trong
tay sẵn sàng đánh trả máy bay Mĩ . Trong màn đêm mờ mờ.Những ngôi nhà cũ kĩ
thầm lặng cùng những người Hà Nội gồng mình chờ đợi cơn bão lửa
Từ xa vọng tới tiếng súng cao xạ nổ lục
bục .Tân ngước mắt nhìn lên bầu trời .Phía Gia lâm ,Gia Quất những làn đạn cao xạ
nối nhau bay lên.Những viên đạn đỏ chói xen ngang ,xen dọc xuyên lên bầu trời
đêm rất cao . . .rất cao rồi nổ tung ,tạo thành vô vàn chớp lửa ,như xé nát
trời đêm .Lũ kẻ cướp thần sấm với con ma hoảng hốt tránh làn đạn trên cao, bổ
nhào xuống tầng thấp gầm rú điên cuồng .Lập tức những lằn đạn súng bộ binh dày
đặc như dệt lưới ,tua tủa bay lên .Trên các điểm cao cầu Long Biên tiếng súng
bốn nòng nổ liên hồi không dứt .Bầu trời sôi lên,mặt đất lại chao đi trong
tiếng bom giặc Mĩ .
Trong nhà tiếng Bố gọi thất thanh :
Tân
ơi! Các con vào trong này nấp sau đống mô tơ tránh mảnh bom, mảnh đạn .
Ngoài đường
tiếng người gọi nhau hốt hoảng :
Nó ném bom rồi .Nhanh lên . . .Nhanh lên
,chết cả bây giờ . Để anh bế con.em cầm luôn cái túi .Ta chạy ra hầm trú ẩn .
Tân nghe thấy tiếng trẻ con khóc ré
lên.Tiếng người phụ nữ vội vã :
Không
kịp nữa đâu .Anh bế con xuống cái hố cá nhân này .
Em với con xuống đi. Anh đậy nắp hầm cho.Đừng giằng co với anh nữa .Xong anh
nấp tạm vào gốc cây này cũng được .
Anh chạy ra hầm đi .Ở đây nó rắc bom bi
thì chết .
Không . . . Mẹ con em ở đâu thì
anh sẽ ở đấy .
Sau mỗi tiếng bom nổ .Đất dưới chân Tân
xô đi.Những căn nhà nhỏ bé vặn mình kêu răng rắc.Tân nghe thấy mà buốt ở
trong tim .Có tiếng réo sắc lạnh xé tan không khí .Tiếp đấy là tiếng người kêu
to :
Nó phóng rốc két đấy.Mọi người nằm
xuống.Hà Nội ơi! Đêm nay khéo tan hết .
Phía ngã tư hàng Lược .Chả cá bỗng sáng lóa
ánh đèn .Mặc kệ trên trời rực lửa .Dưới này mặt đất chao nghiêng một đoàn xe
quân đội trên bệ xe đặt súng bốn nòng chạy ầm ầm ra đầu ô Quan trưởng.Bên giá
súng, những chiến sĩ đầu ngẩng cao mắt nhìn lên bầu trời sừng sững như được tạc
bằng thép .Bầu trời bỗng đỏ rực,rồi có người reo hò :
Máy bay địch cháy rồi . . .Cháy thật rồi
.
Trên trời cao cái máy bay Mĩ bốc cháy
ngùn ngụt những đám lửa rơi lả tả .Mọi người chạy ùa ra cùng reo lên :
Tân quay người lại nhìn, đã thấy Bố đứng
cạnh mình từ lúc nào .Bố đứng thẳng mắt nhìn lên bầu trời .Trên trời rực lửa và
Tân thấy trong mắt Bố cũng có lửa.Tân chợt nhận ra dáng đứng và ánh mắt của Bố
hôm nay, đúng như cái đêm Bố đứng trước hàng quân bồng súng truy điệu anh Hiệp,
con trai yêu của Bố .Trong xúc động dâng trào Tân nắm vào tay Bố rồi khẽ nói :
Bố
ơi! Đêm nay trên trận địa Gia Quất anh Hiệp con lại về cùng đồng đội bắn tan
xác máy bay Mĩ .
Lẫn trong tiếng hò reo chiến thắng .Giọng
của Bố bỗng vang lên đanh thép :
Thề quyết tâm đánh thắng giặc Mĩ xâm
lược .
Lũ kẻ cướp bị lưới lửa phòng không dầy
đặc đánh cho tơi tả .Hốt hoảng tháo chạy .Tân ôm chầm lấy bố reo lên :
Bố ơi! Trận đánh đêm nay Hà Nội ta đã
thắng .
Cùng hòa trong niềm vui chiến thắng .Tiếng
loa truyền thanh vang vang khúc ca “…Đường thênh thang Ba Đình lịch sử .Đường
tấp nập Hoàn Kiếm Đồng Xuân.Nghe náo nức trong lòng .Thủ Đô ta sục sôi đánh
Mĩ…. “
Ánh đèn lại bừng lên soi tỏ những khuôn
mặt hân hoan.Một cụ già mái tóc bạc phơ đứng ở giữa ngã tư đường giơ cao tay
nói to :
Xin phép bà con cho tôi nói đôi lời
trước lúc rời xa Thủ Đô để sơ tán .Tôi nay tuổi đã cao chẳng biết có còn chờ
được ngày trở lại Hà Nội nữa hay không .Nhưng trước lúc ra đi, được tận
mắt chứng kiến quân dân Thủ Đô chúng ta thắng Mĩ .Tôi vui sướng lắm .Tôi thật
tự hào vì mình là người Hà Nội.
Mọi người cùng ào ào vỗ tay .Rồi tranh
nhau nói:
Hoan hô bố . . .Bố đi sơ tán khỏe nhớ .
. . .Bố ơi! Chúng con sẽ chờ để đón bố trở về Hà Nội .
Tân đứng bên khung cửa ,lặng lẽ ngắm nhìn
những chàng trai ,cô gái tự vệ .Họ từ trận địa về,bước đi thật thong thả ,xong
lại nói với nhau cứ oang oang .Một anh tự vệ quen đi đến châm nhờ điếu thuốc
.Rồi hỏi mà như quát vào mặt Tân :
Tân không đi sơ tán à? Tình hình căng
lắm đấy.
Mình có nhiệm vụ ở lại phục vụ tiền
tuyến .
Hì . .hì cậu nói to lên tai mình điếc
đặc chẳng nghe thấy gì . . . . .Ờ . .ờ mình hiểu rồi . .Thế lúc nào rảnh lên
trận địa mình chơi .Đông con gái xinh lắm .Mình làm mối cho một em .Vừa trực
chiến rồi yêu hay ra phết . . .
Ông bạn quay lại túm tay cô tự vệ đứng
bên cạnh rồi nói :
Tân ơi! Em Bích Ngọc này nhớ!Thuộc diện phòng không
.Khéo tay thổi cơm ngon lắm .
Tân thấy thế cũng hùa theo nói :
Ôi!
Đồng chí tự vệ xinh quá .Anh chào đồng chí em .
Chẳng ngờ Tân vớ phải cô tự vệ mồm miệng
cũng như tép nhẩy
Âý . .ấy để hôm khác anh hãy tán .Hôm nay tai em ù đặc vì tiếng súng .Anh
tán tỉnh em to quá ở đây lại có người ghen .Hẹn anh hôm khác nhé .
Tiếng
ông bạn lại toang toang :
Các cậu ơi! Ban nẫy tớ đang mơ .Tỉnh dậy tiếc ơi là tiếc . . . .
Tiếng một cô tự vệ đùa bỡn :
Sao?
Anh nằm mơ thấy ở bên em à .
Dào ôi! em thì lúc nào cũng kè kè mũ sắt,trong lòng ôm khẩu súng . . .nước non
gì . . . .
Thế
anh mơ thấy gì mà cứ ngẩn ngẩn ngơ ngơ thế ?
À! anh nằm mơ vào Mĩ kinh gọi món cá bỏ
lò,vừa bê ra định ăn thì báo động . . .Bỏ hết .Tiếc quá đi mất . . .
Thôi nào . .Ngoan . . cuối tháng
em lĩnh lương.Em đền, em cho ăn . .. . . .
Á .. . Á con bé này định cho anh ăn gì ?
Ăn chim . . ..chim quay . . . .
Họ cười hoa hóa hồn nhiên như chưa có bom
đạn vừa qua chốn đây .
Nhưng sự yên bình chẳng kéo dài được bao
lâu.Lũ máy bay kẻ cướp lại vào đánh phá .Lần này chúng đánh lâu hơn và rất khốc
liệt .Khu dân cư An Dương .Phúc Xá trúng bom bốc cháy dữ dội ánh lửa hắt lên
bầu trời đỏ lòm như máu .Trong nhà Tân sau đống mô tơ xếp thành chiến lũy mọi
người ôm chặt vào nhau. Dù cho mọi chuyện có xẩy ra thế nào đi nữa cũng quyết
chẳng chia lìa .
Tân ôm chặt lấy Bố .Nhìn mái tóc quá nửa
đã nhuốm mầu sương khói của Bố mà lòng Tân quặn đau ‘’Bố ơi !già nửa đời người
,Bố hết đánh Pháp lại quay sang đánh Mĩ .Trong cuộc chiến lần này Bố đã hiến
dâng cho Tổ Quốc một đứa con yêu và một đứa con nuôi .Tự hào lắm. Nhưng còn
thương đau lấy gì khỏa lấp được.Nghĩ như thế Tân bỗng bật khóc nức nở.Rồi thốt
lên :
Bố ơi! Bố đi sơ tán đi .Việc ở đây đã có chúng con .
Không ! . . . Bố không đi đâu .Bố sẽ ở đây với Hà Nội với các con . . . .
Tân nghẹn ngào nói tiếp :
Bố ơi! Hôm nay Hà Nội ta đã là tiền
tuyến.Quê hương của Bố là hậu phương .Ở nơi ấy có Dì, có anh chị và các em của
con .Bố trở về hậu phương làm chỗ dựa cho lớp người kế tiếp .Nếu ở đây Hà Nội
và chúng con không còn .sẽ có lớp người nơi hậu phương đi tiếp .Mãi mãi khắc
ghi lời thề : “Quyết tâm đánh thắng quân xâm lược”.
Ông cụ ngồi lặng im .Tân biết Bố đồng ý
rồi ,liền đứng ngay dậy với mấy cái túi chằng buộc vào cái xe đạp phượng hoàng
.Rồi mở toang cửa dắt xe ra đường .Bên kia đường nhà bác Bằng chắc chưa
ngủ.Nhìn nhà Tân sáng đèn và thấy nhiều người đi ra, liền đi sang rồi hỏi :
Cụ với các cậu chắc đi sơ tán bây giờ ?
Vâng! nó đánh phá dữ quá .Gia đình tôi
tạm lánh về quê ít hôm .
Dạ! thế gia đình ta định sơ tán về đâu ?
Chúng tôi về Hưng Yên
Tần ngần một lúc bác Bằng mới nói :
Cụ với gia đình ta mà về Hưng yên nếu đi theo lối cầu phao Chương Dương sang
Gia Lâm thì nguy hiểm lắm.Bên ấy nó đánh phá rất dữ .
Vâng, bác nói chí phải .Gia đình tôi sẽ đi bộ theo lối Vĩnh Tuy đến cầu phao
Khuyến Lương sang sông rồi sẽ tính sau .
Thế Cụ với các cậu khẩn trương lên .Đi
qua cảng Phà Đen cũng là túi bom đấy .
Mấy người trong phố thấy nhà Tân sáng ánh
đèn lại nghe tiếng nói chuyện xôn xao cũng mở cửa rồi cùng đi sang .
Ông cụ đi tới bắt tay từng người một .Rồi
nói :
Tình hình căng quá !Tôi cùng các cháu sơ
tán về quê ít bữa .Mong bà con xóm phố ở lại bình an, mạnh khỏe .
Mọi người cùng nói :
Chúc Cụ với các cậu đi đường may mắn . . . .
Tân cũng giơ cao tay rồi nói to :
Thay mặt toàn thể gia đình chào tất cả bà
con hàng phố .Hẹn gặp lại các ông, các bà và các bạn.
Trời đã mờ mờ sáng .gia đình Tân lặng lẽ
đi về phía Bờ Hồ .Qua phố hàng Cân .Lương văn Can lác đác thấy vài nhà còn sáng
ánh đèn. Nhưng đi đến phố Trần quang Khải, những ngôi nhà ở đây cửa đóng im
ỉm,tối om vắng lặng .Thỉnh thoảng Tân lại gặp vài tốp người lỉnh kỉnh mang vác
đồ đạc ,quần áo .Họ cũng như gia đình Tân vội vã rời thành phố.Cả đoàn người
lặng lẽ đi ,chẳng ai nói câu nào .Chỉ có những đốm lửa của điếu thuốc lá lóe
lên trong đêm tối .Mọi người cố rảo nhanh bước chân vượt qua vùng trọng điểm
.Tân nhìn sang bên kia sông.Ở phía xa xa vẫn còn những đám lửa của những ngôi
nhà bị trúng bom hắt quầng sáng lên trời đỏ rực.Đang đi bỗng cái xe đạp sa
xuống ổ gà làm chồng túi đổ nghiêng, khiến Tân ngã bổ nhào .Mọi người vội xúm
lại đỡ cho Tân ngồi dậy .Ngay lúc ấy Tân chợt nhận ra Bố đã mệt rồi .Hơi thở Bố
hổn hển .Thấy thế Tân vội nói :
Để thằng Đạt với cu Linh mỗi đứa xách thêm một túi, lấy chỗ ngồi .Con đèo Bố đi
một quãng .
Không cần đâu con à! Con dắt xe chở
từng ấy đồ cũng mệt rồi .Bố còn đi được .Đi thêm quãng nữa, cả nhà ta sẽ ngồi
nghỉ .
Tân cùng Bố và mọi người đi mải miết đã
khá lâu, Phía trước mặt mờ mờ trong màn đêm đã nhìn thấy bến phà .Mọi người tạt
vào triền đê tạm nghỉ.Tân lặng lẽ ngồi bên cạnh Bố châm thuốc hút liền mấy
hơi.Cố gắng kìm nén những cảm xúc trong lòng mình rồi mới nắm chặt vào tay Bố
nói :
Bây giờ cách Hà Nội khá xa cũng tạm an
toàn.Con xin phép Bố cho con quay lại .
Ông cụ khẽ lắc đầu vẻ không đồng ý .Thấy
vậy Tân liền nói tiếp :
Bố ơi! Trong thành phố còn các
anh, chị của con làm việc trong nhà máy chứ có phải một mình con đâu .
Ông cụ ngồi lặng im một lúc rồi mới nói:
Con nói như thế .Bố không biết nói thế
nào nữa .Các con của Bố, đứa nào bố cũng rất thương yêu .
Ông cụ vòng tay kéo đầu của Tân sát vào
ngực mình và nói tiếp :
Nhưng
con mới lớn .Lại côi cút từ khi còn nhỏ .Bố muốn con ở bên cạnh bố cho đỡ thiệt
thòi.
Dạ! con hiểu .Nhưng chiều nay anh Hạnh
còn vào cảng Phà Đen lắp máy cho bộ đội .Con phải đi phụ việc cho anh đỡ vất vả
.
Sao . . .sao việc này con không nói với bố từ trước .
Tân cố kìm những giọt nước mắt của mình
không trào ra và giọng mình không méo đi mới nói :
Con mà nói trước Bố chẳng đi sơ tán đâu
.Bố với anh cùng các cháu sang sông đi .Xong việc con sẽ về ở bên cạnh Bố .
Những ngón tay của Bố ở trên vai Tân bỗng
run bắn lên .Giọng ông cụ đứt quãng :
Tân ơi! Con quay lại cố đi nhanh lên
vượt qua vùng trọng điểm. Trời sắp sáng mất rồi .
Đạp
xe được một quãng ,Tân quay lại nhìn vẫn thấy Bố đứng trên triền đê nhìn theo
.Gió sông lồng lộng thổi,cái dáng người nhỏ bé của Bố chơi vơi trong màn đêm
.Trong lòng Tân xúc động bỗng trào lên khiến Tân không sao kìm nén được liền
gào lên :
Bố ơi! Con yêu Bố .
Rồi Tân cắm đầu đạp xe như trong cơn mộng
du.Mãi tới lúc nghe thấy tiếng còi ré lên và có tiếng quát :
Yêu cầu anh quay lại rời khỏi thành phố .
Tân mới bừng tỉnh .Trước mặt Tân hai
chiến sĩ quân phục chỉnh tề .nhưng hai khuôn mặt lại sạm đen vì nắng, còn râu
thì mọc ra tua tủa.
Tân thầm nghĩ chắc họ thấy Tân còn trẻ quá
,nên mới hắc xì dầu như vậy.Nghĩ thế, Tân dựng cái xe vào lề đường ,sửa lại
quần,áo cho ngay ngắn rồi bước tới đứng nghiêm,hơi ưỡn ngực ra cho oách rồi nói
to,đĩnh đạc :
Báo cáo hai đồng chí .Tôi được giao
nhiệm vụ ở lại phục vụ tiền tuyến .
Hai khuôn mặt dịu ngay xuống .Họ đứng
nghiêm và nói :
Chào đồng chí !
Tân làm ra cái vẻ phớt “Anglais” thong
thả đạp xe qua cổng ô Quan Trưởng .Nhà của Tân đây rồi.Tân mở khóa, se sẽ đẩy
hai cái cánh cửa như thể sợ làm nó bị đau ấy. Mùi ẩm mốc, mùi dầu mỡ và sơn
cách điện đặc sánh.Tân hít một hơi dài khoan khoái sao mà thân thương đến thế.Căn
nhà bé bỏng ơi! Suýt nữa tao đã phải xa mày rồi đấy.Tân mở toang cánh cửa cho
ánh sáng tràn vào. Rồi ngồi xuống giường với lấy cây đàn ghi-ta đánh một bài.Giai
điệu buồn bã của khúc nhạc khiến lòng Tân nao nao .Bỗng có tiếng dép lẹt quyẹt
và tiếng động vào cửa,Tân ngước mắt nhìn lên đã thấy thằng Thành đứng ở trước
mặt .Nó nhìn Tân,cố mỉm miệng cười nhưng mặt lại buồn so:
Tao thấy cửa mở lại nghe có tiếng đàn
.Tao biết mày có nhà nên mới sang .Tao đi đây .
Tân buột miệng hỏi một câu :
Mày đi à ?
Tao về Khoái Châu .Hà Nội đợt này khéo
tan hết .
Để tao viết cho mày cái địa chỉ .Sau
này có dịp mày sang quê tao chơi .
Không cần đâu .tao đã sang quê mày một lần
rồi.Mày ở lại phải cẩn thận đấy nó đánh phá ác liệt lắm .Thôi tao đi đây.Mong
có ngày gặp lại mày .
Nhìn cái dáng cao gầy xách cái túi rách,
đi thất tha thất thểu của nó .Tân buồn quá! Chẳng biết có còn gặp lại được nhau
nữa hay không .
Nghĩ thế Tân quăng cây đàn .Rồi nằm dài
ra giường mặc cho nỗi buồn xâm chiếm lấy tâm hồn.Bỗng cái bóng đèn điện sáng
bừng lên .Ôi! có điện rồi .Tân thấy lòng vui lên và nhận ra mình đang đói
.Chuyện quá đơn giản .Tân xúc một bát gạo đổ vào cái nồi nhỏ, đặt lên bếp .
Xong Tân lại nằm lên giường hút vài ba điếu thuốc và để mặc đời trôi .Nằm vẩn
vơ như thế được một lúc .Tân ngửi thấy mùi cơm khen khét .Aí chà chà! cơm đã
chín rồi.Tân sới cho mình một bát tầu ô tô tú hụ, nhưng mới chợt nhận ra chẳng
có gì để ăn với cơm cả .Tân chặc lưỡi với cái âu đựng muối, bốc một nhúm rắc
lên bát cơm và lấy và để .Ấy thế mà ngon quá ! Mắt Tân bỗng nhìn thấy một quả
ớt còn khá tươi lọt trong khe bếp Tân nhón ra rồi cắn ngay một miếng và thêm
chút cơm “Thật là tuyệt cú mèo”.Lại có tiếng còi ú . . .ú .Rồi tiếng súng cao
xạ nổ ầm ầm .Để cho chắc ăn, Tân với bao thuốc lá và bê bát cơm nhẩy vào sau đống
mô tơ.Mặc kệ tàu bay ,súng nổ ,Tân thưởng thức tiếp món cơm muối ớt của mình
.Ăn liền hai bát tầu ô tô cơm ,Tân thấy căng da bụng ,chùng da mắt.Ôi! cơn buồn
ngủ làm Tân không sao cưỡng lại được.Tân với tay dứt cái dây loa truyền thanh
cho khỏi léo nhéo .Rồi nằm thẳng cẳng ,đánh một giấc ngon lành .
Đang ngủ ngon, Tân bỗng nghe tiếng đập cửa
ầm ầm.Và tiếng anh Hạnh gọi :
Tân ơi! Khẩn trương ra mở cửa cho anh .
Đang ngủ dở mắt, Tân uể oải ngồi dậy rồi
gắt :
Anh gọi gì mà cứ như cháy nhà thế .
Anh Hạnh cười hì . . .hì rồi đáp :
Còn hơn cả cháy nhà ấy chứ .Xe bộ đội đến
rồi đây này .Chú mày ngủ say như thế không sợ máy bay nó khiêng đi mất à? . .
.Ơ! thế Bố và cả nhà giờ này mà vẫn còn ngủ cơ à!
Tân vẫn tức liền nói mát :
Anh cứ như người trên cung trăng xuống
ấy.Bố, anh Hội với cả nhà đi sơ tán hết rồi .
Bố ơi! . . ..Sao Bố rời thành phố lại
không nói với con?
Nhìn khuôn mặt như người mất hồn của anh
Hạnh.Tân thấy cũng thương .Liền nói :
Em dẫn Bố với mọi người đến phà Khuyến
Lương, xong em mới quay về .Anh không phải lo cho Bố với mọi người nữa đâu
.Thôi anh em mình chuyển máy ra ô tô đi.
Anh Hạnh âu yếm nhìn Tân rồi nói :
Em đi bộ cả đêm mệt rồi .Để anh làm cho
.
Chuyển máy xong xuôi .Tân vừa định trèo
lên xe ô tô thì một chiến sĩ ra ngăn lại, rồi nói :
Khu vực cảng hiện nay là trọng điểm
đánh phá của máy bay địch .Bên quân đội chỉ cần một đồng chí vào cảng bàn giao
trang thiết bị .Việc lắp đặt sẽ do quân giới đảm nhận .Yêu cầu đồng chí nghiêm
chỉnh thực hiện quyết định này .
Tân hiểu rồi .Có thể anh Hạnh không muốn
Tân cùng vào cảng nên đã dặn họ nói như vậy .Tân buồn quá và càng lo cho anh .
Trước lúc lên ô tô, anh Hạnh kéo Tân vào
trong nhà rồi nói :
Em đừng lo cho anh nhiều quá .Nó đã ném bom
thì chẳng có chỗ nào là không nguy hiểm cả.Em ở trong phố cũng phải rất cẩn
thận .Nếu phải chạy ra khỏi thành phố thì đừng chờ anh .Nhưng nhớ cầm theo hộp
tiền tiết kiệm của anh, em mình về quê đưa cho bố .Nhớ đấy .
Thấy anh dặn dò kĩ lưỡng quá .Sợ có
chuyện xảy ra, Tân cũng nói .
Hai anh em mình giao hẹn với nhau thế
này nhớ! Lúc phải chạy ra khỏi thành phố .Anh mà không thấy em, anh cũng đừng
có ngồi chờ .Có cái xe đạp em để trong nhà, em không khóa đâu anh cứ lấy mà đi
.Thoát ra càng nhanh càng tốt .
Như muốn để Tân yên tâm .Anh Hạnh quay
lại gượng cười rồi nói :
Hai anh em mình nói chuyện như dở hơi
ấy.Chắc chẳng có chuyện ấy đâu .Thôi anh đi đây .
Anh đi rồi Tân lại thấy lo .Nhưng may quá
từ lúc anh vào cảng đến tận chiều tối không bị trận oanh kích nào cả .
Công việc xong rồi Tân thấy nhẹ cả
người.Lại còn được lĩnh lương nữa chứ .Bèn lấy ghế ngồi ngay trước cửa ngó
nghiêng và suy nghĩ vẩn vơ. Và chợt nhận ra có một điều gì đó rất quan trọng
luôn chế ngự tâm hồn làm Tân buồn bã.Ờ . . .Ờ… Tân đã nghĩ ra rồi .Trăm sự cũng
bởi “hôm qua không gặp em suốt ngày nằm lịm im .” Nỗi nhớ ở trong lòng Tân cuồn
cuộn trào lên ,Tân chẹp miệng : “ừ thì đi nhìn một cái cho đỡ nhớ” .Nhưng Tân
vừa đi đến phố hàng Gai ,lại có báo động,súng đạn nổ ầm ầm .Tân thầm nghĩ :
Thôi cứ đi .Sống chết đã có số .Cho dù có thế nào đi nữa ,hôm nay anh nhất định
phải gặp em .
Nhưng lần này thì Tân chết thật rồi .Cái
cửa giữa đóng im ỉm lại có hai “ông”khóa to tướng như nhắc khách đến thăm miễn
hỏi và miễn gọi .Ô cửa sổ xinh xinh nơi bé ngồi học bài đóng chặt tối om.Tân
khe khẽ kêu lên :
Em đã đi rồi .Biết đến bao giờ anh mới
gặp lại em ?
Tân ngồi phịch xuống bậc thềm trong lòng
bao sầu muộn .Tân cứ ngồi như thế bao lâu .Tân không biết.Xung quanh chỗ Tân
ngồi ngổn ngang đầu mẩu và tàn thuốc lá .Thất vọng, chán chường, Tân đành lê
bước đi về phố hàng Mành.Đến trước cửa một ngôi nhà nhỏ còn sáng ánh đèn .Tân
dừng lại khe khẽ gõ vào cái cánh cửa gỗ .Phía trong nhà có tiếng chân bước vội
. Rồi anh Nguyên ngó ra nhìn Tân với ánh mắt ngạc nhiên .Anh nói vội vã :
Sao giờ này em lại còn ở đây?
Gặp ông thầy dạy nhạc .Tân làm ra vẻ nghệ
sĩ nói:
Trái tim em thuộc về Hà Nội mất rồi .
Anh phá lên cười rồi mới nói:
Nhìn chú mày mặt như mất sổ gạo .Chắc
lại thất tình chứ gì !
Tân thầm nghĩ Ông thầy chưa mảnh tình vắt
vai thế mà tinh ra phết .Nhưng được cái những lúc Tân thở than cũng biết lắng
nghe và chia sẻ .Tân bèn nói :
Này hai anh em mình đi uống café đi .Ở nhà chán chết .
Nhưng anh em mình biết uống café ở đâu bây
giờ ?
Ra Thủy Tạ .Em thấy nó vẫn mở cửa đấy .
Thế à! nào thì đi.
Hai anh em đi ra phố hàng Gai .Thẳng lên
hàng Trống .Tân thấy mấy hiệu may ở đây vẫn còn sáng ánh đèn nhưng chẳng có ma
nào ra vào cả .Rẽ vào Bảo Khánh .nhìn sang Thủy Tạ vẫn sáng ánh đèn.Hai anh em
đi vào .Mua hai cốc café đá ngồi nhấm nháp .Tối nay ở đây vắng quá họa hoằn mới
có người vào .Họ cũng mua café rồi lại ngồi thần ra, Lúc thì ngắm tháp rùa khi
lại nhìn cầu Thê Húc. Tân nhìn họ, rồi nhìn anh Nguyên và nhận ra anh Nguyên
cũng ngồi thừ ra như người mất hồn .
Ngồi lặng yên như thế rất lâu .Đột nhiên
anh Nguyên nói giọng rất buồn :
Tân ơi! Mai anh cũng phải đi thôi .Em cầm bản nhạc này nếu không còn gặp được
nhau nữa.em cố tập cho khúc nhạc khỏi dang dở
Nghe anh Nguyên nói xong .Tân buồn quá Cứ
cúi đầu lặng im .Để mặc con tim cho nỗi buồn dày xéo.
Ngồi buồn bã, lưu luyến mãi rồi cũng phải
ra về.Trước lúc chia tay anh Nguyên ôm lấy Tân rồi nói:
Anh chỉ mong đến lúc bình yên hai anh em
mình sẽ lại được gặp nhau .Em ở lại may mắn nhớ!
Em cũng chúc anh cùng gia đình mạnh khỏe.Tạm biệt anh.Em về đây
Về đến nhà Tân ngồi thừ ra trên bậc thềm
trước cửa .Rồi quay nhìn vào trong nhà thấy vắng lặng tối đen .Phải rồi!chỉ mấy
ngày trước thôi ,giờ này Bố vẫn còn ngồi hút thuốc trên cái phản gỗ kê sát cửa
để đợi Tân về .Rồi lại cả đám bạn bè quanh phố nữa ,thấy Tân ngồi thế này,
chúng nó lại kéo sang .Bọn con trai thì nghe Tân đánh đàn và hút thuốc ,còn đám
con gái cũng nghe đàn và hỏi những câu rất dễ thương.Giờ thì mọi người đã đi
hết cả rồi .Tân nhớ mọi người quá !
Bỗng Có tiếng gầm rú ở trên không, máy
bay địch lại vào tàn phá .Trên trời cao lại đỏ trời bão đạn.Dưới này mặt đất
dậy tiếng bom .
Bố ơi! Hà Nội ta đang rực cháy dưới bom thù.Ở chốn quê nhà nhìn về Hà Nội, Bố
lại thấy một trời đỏ máu.Lòng Bố sẽ quặn đau thương Hà Nội và chúng con.Ngay
lúc này đây trên đầu con tiếng tên lửa réo rất gần, chỉ giây phút nữa thôi nếu
bên tai con không còn nghe tiếng nổ .Có nghĩa là hồn phách con đã tan ra hòa
vào cùng đất trời Hà Nội.Tận chốn xa Bố lắng nghe con gọi :
Bố ơi! con yêu Bố rất nhiều và con cũng
rất . . . . rất yêu Hà Nội !
Trích hồi kí “Tháng ngày đã qua”
Hà Nội 19.12.2012
Cỏ dại
Đêm đã khuya,trong nhà mọi người ngủ cả
rồi.Tân vẫn còn thao thức lặng lẽ nhìn qua ô cửa nhỏ .Dưới ánh đèn đường vàng
nhạt những căn nhà be bé với mái ngói liêu xiêu đứng im lìm trong bóng đêm cũng
như đang ngủ .Chỉ còn những cơn gió phiêu du trên con đường trải nhựa
tinh nghịch cuốn lá khô bay xào xạc .Văng vẳng trong thinh không tiếng chuông
nhà thờ lớn ngân nga.Tân chợt thấy đêm nay yên bình quá ! Ước gì ngày mai, ngày
kia vẫn bình yên như thế , để khi bình minh thức dậy anh lại được gặp em thong
thả đạp xe qua cửa nhà anh đến lớp học .Anh nhìn em và em nhoẻn miệng cười .Chỉ
cần như thế thôi, một ngày mới của anh sẽ đầy ắp niềm vui và đẹp như nụ cười
của em .Cứ như thế…Như thế anh sẽ là người hạnh phúc nhất trên đời.Nghĩ vậy,
Tân khẽ mỉm miệng cười. Trong trái tim bỗng thấy đời thật đẹp và đáng yêu làm
sao . Dòng suy tưởng của Tân bỗng bị cắt ngang bởi tiếng kêu lẹt xẹt...lẹt xẹt
của cái loa truyền thanh và tiếp sau đó là tiếng cô phát thanh viên gấp gáp cất
lên :
Đồng
bào chú ý . . . .Đồng bào chú ý! Máy bay địch đã xâm phạm bầu trời Hà Nội
.Đồng bào nhanh chóng ra hầm trú ẩn . . . . . .
Đèn ngoài đường tắt phụt.Trong bóng tối
mênh mông vang lên tiếng còi báo động rú liên hồi.Tiếng những bước chân chạy
vội vã, tiếng đập cửa ầm ầm, rồi có tiếng gọi to:
Nhà tầng hai tắt đèn đi nhớ! . . .Mọi
người ra ngay hầm trú ẩn .
Trên phố thấp thoáng những bóng người chạy
ngược, chạy xuôi .Tiếng gọi nhau ầm ĩ :
Ông bà ơi! Cứ để đồ đạc đấy dắt cháu Hoa
hộ con.Cả nhà ta nhanh lên! Chạy ra hầm trú ẩn Ngõ Gạch . . . .
Con bé nó còn đang ngủ ngặt ngủ nghẽo ra đây này...
Khổ thế cơ chứ .Con đã bảo ông bà cho
các cháu đi sơ tán từ mấy hôm trước .Các cụ lại cứ chần chừ mãi.Lần này nó
chẳng cho mình yên đâu ông bà ạ!
Giọng cụ bà giận dỗi đáp :
Ừ! Xong trận này, mấy bà cháu tôi đi
ngay . . đi ngay.Làm sao mà anh ,chị cứ cuống lên thế.Đây có phải lần đầu chúng
nó cắn trộm đâu .Sợ à! sợ à! Nếu sợ đã không dám ở Hà Nội .
Tiếng
con bé khóc òa lên .Tiếng bà già cuống quít:
Bà bế bà thương .Cha bố quân kẻ cướp
làm cháu bà thức giấc .
Tân nhìn thấy những chiến sĩ tự vệ vai
đeo súng chạy rầm rập .Họ tỏa ra các ngả .Chiếm lĩnh những điểm cao.Súng trong
tay sẵn sàng đánh trả máy bay Mĩ . Trong màn đêm mờ mờ.Những ngôi nhà cũ kĩ
thầm lặng cùng những người Hà Nội gồng mình chờ đợi cơn bão lửa
Từ xa vọng tới tiếng súng cao xạ nổ lục
bục .Tân ngước mắt nhìn lên bầu trời .Phía Gia lâm ,Gia Quất những làn đạn cao xạ
nối nhau bay lên.Những viên đạn đỏ chói xen ngang ,xen dọc xuyên lên bầu trời
đêm rất cao . . .rất cao rồi nổ tung ,tạo thành vô vàn chớp lửa ,như xé nát
trời đêm .Lũ kẻ cướp thần sấm với con ma hoảng hốt tránh làn đạn trên cao, bổ
nhào xuống tầng thấp gầm rú điên cuồng .Lập tức những lằn đạn súng bộ binh dày
đặc như dệt lưới ,tua tủa bay lên .Trên các điểm cao cầu Long Biên tiếng súng
bốn nòng nổ liên hồi không dứt .Bầu trời sôi lên,mặt đất lại chao đi trong
tiếng bom giặc Mĩ .
Trong nhà tiếng Bố gọi thất thanh :
Tân
ơi! Các con vào trong này nấp sau đống mô tơ tránh mảnh bom, mảnh đạn .
Ngoài đường
tiếng người gọi nhau hốt hoảng :
Nó ném bom rồi .Nhanh lên . . .Nhanh lên
,chết cả bây giờ . Để anh bế con.em cầm luôn cái túi .Ta chạy ra hầm trú ẩn .
Tân nghe thấy tiếng trẻ con khóc ré
lên.Tiếng người phụ nữ vội vã :
Không
kịp nữa đâu .Anh bế con xuống cái hố cá nhân này .
Em với con xuống đi. Anh đậy nắp hầm cho.Đừng giằng co với anh nữa .Xong anh
nấp tạm vào gốc cây này cũng được .
Anh chạy ra hầm đi .Ở đây nó rắc bom bi
thì chết .
Không . . . Mẹ con em ở đâu thì
anh sẽ ở đấy .
Sau mỗi tiếng bom nổ .Đất dưới chân Tân
xô đi.Những căn nhà nhỏ bé vặn mình kêu răng rắc.Tân nghe thấy mà buốt ở
trong tim .Có tiếng réo sắc lạnh xé tan không khí .Tiếp đấy là tiếng người kêu
to :
Nó phóng rốc két đấy.Mọi người nằm
xuống.Hà Nội ơi! Đêm nay khéo tan hết .
Phía ngã tư hàng Lược .Chả cá bỗng sáng lóa
ánh đèn .Mặc kệ trên trời rực lửa .Dưới này mặt đất chao nghiêng một đoàn xe
quân đội trên bệ xe đặt súng bốn nòng chạy ầm ầm ra đầu ô Quan trưởng.Bên giá
súng, những chiến sĩ đầu ngẩng cao mắt nhìn lên bầu trời sừng sững như được tạc
bằng thép .Bầu trời bỗng đỏ rực,rồi có người reo hò :
Máy bay địch cháy rồi . . .Cháy thật rồi
.
Trên trời cao cái máy bay Mĩ bốc cháy
ngùn ngụt những đám lửa rơi lả tả .Mọi người chạy ùa ra cùng reo lên :
Tân quay người lại nhìn, đã thấy Bố đứng
cạnh mình từ lúc nào .Bố đứng thẳng mắt nhìn lên bầu trời .Trên trời rực lửa và
Tân thấy trong mắt Bố cũng có lửa.Tân chợt nhận ra dáng đứng và ánh mắt của Bố
hôm nay, đúng như cái đêm Bố đứng trước hàng quân bồng súng truy điệu anh Hiệp,
con trai yêu của Bố .Trong xúc động dâng trào Tân nắm vào tay Bố rồi khẽ nói :
Bố
ơi! Đêm nay trên trận địa Gia Quất anh Hiệp con lại về cùng đồng đội bắn tan
xác máy bay Mĩ .
Lẫn trong tiếng hò reo chiến thắng .Giọng
của Bố bỗng vang lên đanh thép :
Thề quyết tâm đánh thắng giặc Mĩ xâm
lược .
Lũ kẻ cướp bị lưới lửa phòng không dầy
đặc đánh cho tơi tả .Hốt hoảng tháo chạy .Tân ôm chầm lấy bố reo lên :
Bố ơi! Trận đánh đêm nay Hà Nội ta đã
thắng .
Cùng hòa trong niềm vui chiến thắng .Tiếng
loa truyền thanh vang vang khúc ca “…Đường thênh thang Ba Đình lịch sử .Đường
tấp nập Hoàn Kiếm Đồng Xuân.Nghe náo nức trong lòng .Thủ Đô ta sục sôi đánh
Mĩ…. “
Ánh đèn lại bừng lên soi tỏ những khuôn
mặt hân hoan.Một cụ già mái tóc bạc phơ đứng ở giữa ngã tư đường giơ cao tay
nói to :
Xin phép bà con cho tôi nói đôi lời
trước lúc rời xa Thủ Đô để sơ tán .Tôi nay tuổi đã cao chẳng biết có còn chờ
được ngày trở lại Hà Nội nữa hay không .Nhưng trước lúc ra đi, được tận
mắt chứng kiến quân dân Thủ Đô chúng ta thắng Mĩ .Tôi vui sướng lắm .Tôi thật
tự hào vì mình là người Hà Nội.
Mọi người cùng ào ào vỗ tay .Rồi tranh
nhau nói:
Hoan hô bố . . .Bố đi sơ tán khỏe nhớ .
. . .Bố ơi! Chúng con sẽ chờ để đón bố trở về Hà Nội .
Tân đứng bên khung cửa ,lặng lẽ ngắm nhìn
những chàng trai ,cô gái tự vệ .Họ từ trận địa về,bước đi thật thong thả ,xong
lại nói với nhau cứ oang oang .Một anh tự vệ quen đi đến châm nhờ điếu thuốc
.Rồi hỏi mà như quát vào mặt Tân :
Tân không đi sơ tán à? Tình hình căng
lắm đấy.
Mình có nhiệm vụ ở lại phục vụ tiền
tuyến .
Hì . .hì cậu nói to lên tai mình điếc
đặc chẳng nghe thấy gì . . . . .Ờ . .ờ mình hiểu rồi . .Thế lúc nào rảnh lên
trận địa mình chơi .Đông con gái xinh lắm .Mình làm mối cho một em .Vừa trực
chiến rồi yêu hay ra phết . . .
Ông bạn quay lại túm tay cô tự vệ đứng
bên cạnh rồi nói :
Tân ơi! Em Bích Ngọc này nhớ!Thuộc diện phòng không
.Khéo tay thổi cơm ngon lắm .
Tân thấy thế cũng hùa theo nói :
Ôi!
Đồng chí tự vệ xinh quá .Anh chào đồng chí em .
Chẳng ngờ Tân vớ phải cô tự vệ mồm miệng
cũng như tép nhẩy
Âý . .ấy để hôm khác anh hãy tán .Hôm nay tai em ù đặc vì tiếng súng .Anh
tán tỉnh em to quá ở đây lại có người ghen .Hẹn anh hôm khác nhé .
Tiếng
ông bạn lại toang toang :
Các cậu ơi! Ban nẫy tớ đang mơ .Tỉnh dậy tiếc ơi là tiếc . . . .
Tiếng một cô tự vệ đùa bỡn :
Sao?
Anh nằm mơ thấy ở bên em à .
Dào ôi! em thì lúc nào cũng kè kè mũ sắt,trong lòng ôm khẩu súng . . .nước non
gì . . . .
Thế
anh mơ thấy gì mà cứ ngẩn ngẩn ngơ ngơ thế ?
À! anh nằm mơ vào Mĩ kinh gọi món cá bỏ
lò,vừa bê ra định ăn thì báo động . . .Bỏ hết .Tiếc quá đi mất . . .
Thôi nào . .Ngoan . . cuối tháng
em lĩnh lương.Em đền, em cho ăn . .. . . .
Á .. . Á con bé này định cho anh ăn gì ?
Ăn chim . . ..chim quay . . . .
Họ cười hoa hóa hồn nhiên như chưa có bom
đạn vừa qua chốn đây .
Nhưng sự yên bình chẳng kéo dài được bao
lâu.Lũ máy bay kẻ cướp lại vào đánh phá .Lần này chúng đánh lâu hơn và rất khốc
liệt .Khu dân cư An Dương .Phúc Xá trúng bom bốc cháy dữ dội ánh lửa hắt lên
bầu trời đỏ lòm như máu .Trong nhà Tân sau đống mô tơ xếp thành chiến lũy mọi
người ôm chặt vào nhau. Dù cho mọi chuyện có xẩy ra thế nào đi nữa cũng quyết
chẳng chia lìa .
Tân ôm chặt lấy Bố .Nhìn mái tóc quá nửa
đã nhuốm mầu sương khói của Bố mà lòng Tân quặn đau ‘’Bố ơi !già nửa đời người
,Bố hết đánh Pháp lại quay sang đánh Mĩ .Trong cuộc chiến lần này Bố đã hiến
dâng cho Tổ Quốc một đứa con yêu và một đứa con nuôi .Tự hào lắm. Nhưng còn
thương đau lấy gì khỏa lấp được.Nghĩ như thế Tân bỗng bật khóc nức nở.Rồi thốt
lên :
Bố ơi! Bố đi sơ tán đi .Việc ở đây đã có chúng con .
Không ! . . . Bố không đi đâu .Bố sẽ ở đây với Hà Nội với các con . . . .
Tân nghẹn ngào nói tiếp :
Bố ơi! Hôm nay Hà Nội ta đã là tiền
tuyến.Quê hương của Bố là hậu phương .Ở nơi ấy có Dì, có anh chị và các em của
con .Bố trở về hậu phương làm chỗ dựa cho lớp người kế tiếp .Nếu ở đây Hà Nội
và chúng con không còn .sẽ có lớp người nơi hậu phương đi tiếp .Mãi mãi khắc
ghi lời thề : “Quyết tâm đánh thắng quân xâm lược”.
Ông cụ ngồi lặng im .Tân biết Bố đồng ý
rồi ,liền đứng ngay dậy với mấy cái túi chằng buộc vào cái xe đạp phượng hoàng
.Rồi mở toang cửa dắt xe ra đường .Bên kia đường nhà bác Bằng chắc chưa
ngủ.Nhìn nhà Tân sáng đèn và thấy nhiều người đi ra, liền đi sang rồi hỏi :
Cụ với các cậu chắc đi sơ tán bây giờ ?
Vâng! nó đánh phá dữ quá .Gia đình tôi
tạm lánh về quê ít hôm .
Dạ! thế gia đình ta định sơ tán về đâu ?
Chúng tôi về Hưng Yên
Tần ngần một lúc bác Bằng mới nói :
Cụ với gia đình ta mà về Hưng yên nếu đi theo lối cầu phao Chương Dương sang
Gia Lâm thì nguy hiểm lắm.Bên ấy nó đánh phá rất dữ .
Vâng, bác nói chí phải .Gia đình tôi sẽ đi bộ theo lối Vĩnh Tuy đến cầu phao
Khuyến Lương sang sông rồi sẽ tính sau .
Thế Cụ với các cậu khẩn trương lên .Đi
qua cảng Phà Đen cũng là túi bom đấy .
Mấy người trong phố thấy nhà Tân sáng ánh
đèn lại nghe tiếng nói chuyện xôn xao cũng mở cửa rồi cùng đi sang .
Ông cụ đi tới bắt tay từng người một .Rồi
nói :
Tình hình căng quá !Tôi cùng các cháu sơ
tán về quê ít bữa .Mong bà con xóm phố ở lại bình an, mạnh khỏe .
Mọi người cùng nói :
Chúc Cụ với các cậu đi đường may mắn . . . .
Tân cũng giơ cao tay rồi nói to :
Thay mặt toàn thể gia đình chào tất cả bà
con hàng phố .Hẹn gặp lại các ông, các bà và các bạn.
Trời đã mờ mờ sáng .gia đình Tân lặng lẽ
đi về phía Bờ Hồ .Qua phố hàng Cân .Lương văn Can lác đác thấy vài nhà còn sáng
ánh đèn. Nhưng đi đến phố Trần quang Khải, những ngôi nhà ở đây cửa đóng im
ỉm,tối om vắng lặng .Thỉnh thoảng Tân lại gặp vài tốp người lỉnh kỉnh mang vác
đồ đạc ,quần áo .Họ cũng như gia đình Tân vội vã rời thành phố.Cả đoàn người
lặng lẽ đi ,chẳng ai nói câu nào .Chỉ có những đốm lửa của điếu thuốc lá lóe
lên trong đêm tối .Mọi người cố rảo nhanh bước chân vượt qua vùng trọng điểm
.Tân nhìn sang bên kia sông.Ở phía xa xa vẫn còn những đám lửa của những ngôi
nhà bị trúng bom hắt quầng sáng lên trời đỏ rực.Đang đi bỗng cái xe đạp sa
xuống ổ gà làm chồng túi đổ nghiêng, khiến Tân ngã bổ nhào .Mọi người vội xúm
lại đỡ cho Tân ngồi dậy .Ngay lúc ấy Tân chợt nhận ra Bố đã mệt rồi .Hơi thở Bố
hổn hển .Thấy thế Tân vội nói :
Để thằng Đạt với cu Linh mỗi đứa xách thêm một túi, lấy chỗ ngồi .Con đèo Bố đi
một quãng .
Không cần đâu con à! Con dắt xe chở
từng ấy đồ cũng mệt rồi .Bố còn đi được .Đi thêm quãng nữa, cả nhà ta sẽ ngồi
nghỉ .
Tân cùng Bố và mọi người đi mải miết đã
khá lâu, Phía trước mặt mờ mờ trong màn đêm đã nhìn thấy bến phà .Mọi người tạt
vào triền đê tạm nghỉ.Tân lặng lẽ ngồi bên cạnh Bố châm thuốc hút liền mấy
hơi.Cố gắng kìm nén những cảm xúc trong lòng mình rồi mới nắm chặt vào tay Bố
nói :
Bây giờ cách Hà Nội khá xa cũng tạm an
toàn.Con xin phép Bố cho con quay lại .
Ông cụ khẽ lắc đầu vẻ không đồng ý .Thấy
vậy Tân liền nói tiếp :
Bố ơi! Trong thành phố còn các
anh, chị của con làm việc trong nhà máy chứ có phải một mình con đâu .
Ông cụ ngồi lặng im một lúc rồi mới nói:
Con nói như thế .Bố không biết nói thế
nào nữa .Các con của Bố, đứa nào bố cũng rất thương yêu .
Ông cụ vòng tay kéo đầu của Tân sát vào
ngực mình và nói tiếp :
Nhưng
con mới lớn .Lại côi cút từ khi còn nhỏ .Bố muốn con ở bên cạnh bố cho đỡ thiệt
thòi.
Dạ! con hiểu .Nhưng chiều nay anh Hạnh
còn vào cảng Phà Đen lắp máy cho bộ đội .Con phải đi phụ việc cho anh đỡ vất vả
.
Sao . . .sao việc này con không nói với bố từ trước .
Tân cố kìm những giọt nước mắt của mình
không trào ra và giọng mình không méo đi mới nói :
Con mà nói trước Bố chẳng đi sơ tán đâu
.Bố với anh cùng các cháu sang sông đi .Xong việc con sẽ về ở bên cạnh Bố .
Những ngón tay của Bố ở trên vai Tân bỗng
run bắn lên .Giọng ông cụ đứt quãng :
Tân ơi! Con quay lại cố đi nhanh lên
vượt qua vùng trọng điểm. Trời sắp sáng mất rồi .
Đạp
xe được một quãng ,Tân quay lại nhìn vẫn thấy Bố đứng trên triền đê nhìn theo
.Gió sông lồng lộng thổi,cái dáng người nhỏ bé của Bố chơi vơi trong màn đêm
.Trong lòng Tân xúc động bỗng trào lên khiến Tân không sao kìm nén được liền
gào lên :
Bố ơi! Con yêu Bố .
Rồi Tân cắm đầu đạp xe như trong cơn mộng
du.Mãi tới lúc nghe thấy tiếng còi ré lên và có tiếng quát :
Yêu cầu anh quay lại rời khỏi thành phố .
Tân mới bừng tỉnh .Trước mặt Tân hai
chiến sĩ quân phục chỉnh tề .nhưng hai khuôn mặt lại sạm đen vì nắng, còn râu
thì mọc ra tua tủa.
Tân thầm nghĩ chắc họ thấy Tân còn trẻ quá
,nên mới hắc xì dầu như vậy.Nghĩ thế, Tân dựng cái xe vào lề đường ,sửa lại
quần,áo cho ngay ngắn rồi bước tới đứng nghiêm,hơi ưỡn ngực ra cho oách rồi nói
to,đĩnh đạc :
Báo cáo hai đồng chí .Tôi được giao
nhiệm vụ ở lại phục vụ tiền tuyến .
Hai khuôn mặt dịu ngay xuống .Họ đứng
nghiêm và nói :
Chào đồng chí !
Tân làm ra cái vẻ phớt “Anglais” thong
thả đạp xe qua cổng ô Quan Trưởng .Nhà của Tân đây rồi.Tân mở khóa, se sẽ đẩy
hai cái cánh cửa như thể sợ làm nó bị đau ấy. Mùi ẩm mốc, mùi dầu mỡ và sơn
cách điện đặc sánh.Tân hít một hơi dài khoan khoái sao mà thân thương đến thế.Căn
nhà bé bỏng ơi! Suýt nữa tao đã phải xa mày rồi đấy.Tân mở toang cánh cửa cho
ánh sáng tràn vào. Rồi ngồi xuống giường với lấy cây đàn ghi-ta đánh một bài.Giai
điệu buồn bã của khúc nhạc khiến lòng Tân nao nao .Bỗng có tiếng dép lẹt quyẹt
và tiếng động vào cửa,Tân ngước mắt nhìn lên đã thấy thằng Thành đứng ở trước
mặt .Nó nhìn Tân,cố mỉm miệng cười nhưng mặt lại buồn so:
Tao thấy cửa mở lại nghe có tiếng đàn
.Tao biết mày có nhà nên mới sang .Tao đi đây .
Tân buột miệng hỏi một câu :
Mày đi à ?
Tao về Khoái Châu .Hà Nội đợt này khéo
tan hết .
Để tao viết cho mày cái địa chỉ .Sau
này có dịp mày sang quê tao chơi .
Không cần đâu .tao đã sang quê mày một lần
rồi.Mày ở lại phải cẩn thận đấy nó đánh phá ác liệt lắm .Thôi tao đi đây.Mong
có ngày gặp lại mày .
Nhìn cái dáng cao gầy xách cái túi rách,
đi thất tha thất thểu của nó .Tân buồn quá! Chẳng biết có còn gặp lại được nhau
nữa hay không .
Nghĩ thế Tân quăng cây đàn .Rồi nằm dài
ra giường mặc cho nỗi buồn xâm chiếm lấy tâm hồn.Bỗng cái bóng đèn điện sáng
bừng lên .Ôi! có điện rồi .Tân thấy lòng vui lên và nhận ra mình đang đói
.Chuyện quá đơn giản .Tân xúc một bát gạo đổ vào cái nồi nhỏ, đặt lên bếp .
Xong Tân lại nằm lên giường hút vài ba điếu thuốc và để mặc đời trôi .Nằm vẩn
vơ như thế được một lúc .Tân ngửi thấy mùi cơm khen khét .Aí chà chà! cơm đã
chín rồi.Tân sới cho mình một bát tầu ô tô tú hụ, nhưng mới chợt nhận ra chẳng
có gì để ăn với cơm cả .Tân chặc lưỡi với cái âu đựng muối, bốc một nhúm rắc
lên bát cơm và lấy và để .Ấy thế mà ngon quá ! Mắt Tân bỗng nhìn thấy một quả
ớt còn khá tươi lọt trong khe bếp Tân nhón ra rồi cắn ngay một miếng và thêm
chút cơm “Thật là tuyệt cú mèo”.Lại có tiếng còi ú . . .ú .Rồi tiếng súng cao
xạ nổ ầm ầm .Để cho chắc ăn, Tân với bao thuốc lá và bê bát cơm nhẩy vào sau đống
mô tơ.Mặc kệ tàu bay ,súng nổ ,Tân thưởng thức tiếp món cơm muối ớt của mình
.Ăn liền hai bát tầu ô tô cơm ,Tân thấy căng da bụng ,chùng da mắt.Ôi! cơn buồn
ngủ làm Tân không sao cưỡng lại được.Tân với tay dứt cái dây loa truyền thanh
cho khỏi léo nhéo .Rồi nằm thẳng cẳng ,đánh một giấc ngon lành .
Đang ngủ ngon, Tân bỗng nghe tiếng đập cửa
ầm ầm.Và tiếng anh Hạnh gọi :
Tân ơi! Khẩn trương ra mở cửa cho anh .
Đang ngủ dở mắt, Tân uể oải ngồi dậy rồi
gắt :
Anh gọi gì mà cứ như cháy nhà thế .
Anh Hạnh cười hì . . .hì rồi đáp :
Còn hơn cả cháy nhà ấy chứ .Xe bộ đội đến
rồi đây này .Chú mày ngủ say như thế không sợ máy bay nó khiêng đi mất à? . .
.Ơ! thế Bố và cả nhà giờ này mà vẫn còn ngủ cơ à!
Tân vẫn tức liền nói mát :
Anh cứ như người trên cung trăng xuống
ấy.Bố, anh Hội với cả nhà đi sơ tán hết rồi .
Bố ơi! . . ..Sao Bố rời thành phố lại
không nói với con?
Nhìn khuôn mặt như người mất hồn của anh
Hạnh.Tân thấy cũng thương .Liền nói :
Em dẫn Bố với mọi người đến phà Khuyến
Lương, xong em mới quay về .Anh không phải lo cho Bố với mọi người nữa đâu
.Thôi anh em mình chuyển máy ra ô tô đi.
Anh Hạnh âu yếm nhìn Tân rồi nói :
Em đi bộ cả đêm mệt rồi .Để anh làm cho
.
Chuyển máy xong xuôi .Tân vừa định trèo
lên xe ô tô thì một chiến sĩ ra ngăn lại, rồi nói :
Khu vực cảng hiện nay là trọng điểm
đánh phá của máy bay địch .Bên quân đội chỉ cần một đồng chí vào cảng bàn giao
trang thiết bị .Việc lắp đặt sẽ do quân giới đảm nhận .Yêu cầu đồng chí nghiêm
chỉnh thực hiện quyết định này .
Tân hiểu rồi .Có thể anh Hạnh không muốn
Tân cùng vào cảng nên đã dặn họ nói như vậy .Tân buồn quá và càng lo cho anh .
Trước lúc lên ô tô, anh Hạnh kéo Tân vào
trong nhà rồi nói :
Em đừng lo cho anh nhiều quá .Nó đã ném bom
thì chẳng có chỗ nào là không nguy hiểm cả.Em ở trong phố cũng phải rất cẩn
thận .Nếu phải chạy ra khỏi thành phố thì đừng chờ anh .Nhưng nhớ cầm theo hộp
tiền tiết kiệm của anh, em mình về quê đưa cho bố .Nhớ đấy .
Thấy anh dặn dò kĩ lưỡng quá .Sợ có
chuyện xảy ra, Tân cũng nói .
Hai anh em mình giao hẹn với nhau thế
này nhớ! Lúc phải chạy ra khỏi thành phố .Anh mà không thấy em, anh cũng đừng
có ngồi chờ .Có cái xe đạp em để trong nhà, em không khóa đâu anh cứ lấy mà đi
.Thoát ra càng nhanh càng tốt .
Như muốn để Tân yên tâm .Anh Hạnh quay
lại gượng cười rồi nói :
Hai anh em mình nói chuyện như dở hơi
ấy.Chắc chẳng có chuyện ấy đâu .Thôi anh đi đây .
Anh đi rồi Tân lại thấy lo .Nhưng may quá
từ lúc anh vào cảng đến tận chiều tối không bị trận oanh kích nào cả .
Công việc xong rồi Tân thấy nhẹ cả
người.Lại còn được lĩnh lương nữa chứ .Bèn lấy ghế ngồi ngay trước cửa ngó
nghiêng và suy nghĩ vẩn vơ. Và chợt nhận ra có một điều gì đó rất quan trọng
luôn chế ngự tâm hồn làm Tân buồn bã.Ờ . . .Ờ… Tân đã nghĩ ra rồi .Trăm sự cũng
bởi “hôm qua không gặp em suốt ngày nằm lịm im .” Nỗi nhớ ở trong lòng Tân cuồn
cuộn trào lên ,Tân chẹp miệng : “ừ thì đi nhìn một cái cho đỡ nhớ” .Nhưng Tân
vừa đi đến phố hàng Gai ,lại có báo động,súng đạn nổ ầm ầm .Tân thầm nghĩ :
Thôi cứ đi .Sống chết đã có số .Cho dù có thế nào đi nữa ,hôm nay anh nhất định
phải gặp em .
Nhưng lần này thì Tân chết thật rồi .Cái
cửa giữa đóng im ỉm lại có hai “ông”khóa to tướng như nhắc khách đến thăm miễn
hỏi và miễn gọi .Ô cửa sổ xinh xinh nơi bé ngồi học bài đóng chặt tối om.Tân
khe khẽ kêu lên :
Em đã đi rồi .Biết đến bao giờ anh mới
gặp lại em ?
Tân ngồi phịch xuống bậc thềm trong lòng
bao sầu muộn .Tân cứ ngồi như thế bao lâu .Tân không biết.Xung quanh chỗ Tân
ngồi ngổn ngang đầu mẩu và tàn thuốc lá .Thất vọng, chán chường, Tân đành lê
bước đi về phố hàng Mành.Đến trước cửa một ngôi nhà nhỏ còn sáng ánh đèn .Tân
dừng lại khe khẽ gõ vào cái cánh cửa gỗ .Phía trong nhà có tiếng chân bước vội
. Rồi anh Nguyên ngó ra nhìn Tân với ánh mắt ngạc nhiên .Anh nói vội vã :
Sao giờ này em lại còn ở đây?
Gặp ông thầy dạy nhạc .Tân làm ra vẻ nghệ
sĩ nói:
Trái tim em thuộc về Hà Nội mất rồi .
Anh phá lên cười rồi mới nói:
Nhìn chú mày mặt như mất sổ gạo .Chắc
lại thất tình chứ gì !
Tân thầm nghĩ Ông thầy chưa mảnh tình vắt
vai thế mà tinh ra phết .Nhưng được cái những lúc Tân thở than cũng biết lắng
nghe và chia sẻ .Tân bèn nói :
Này hai anh em mình đi uống café đi .Ở nhà chán chết .
Nhưng anh em mình biết uống café ở đâu bây
giờ ?
Ra Thủy Tạ .Em thấy nó vẫn mở cửa đấy .
Thế à! nào thì đi.
Hai anh em đi ra phố hàng Gai .Thẳng lên
hàng Trống .Tân thấy mấy hiệu may ở đây vẫn còn sáng ánh đèn nhưng chẳng có ma
nào ra vào cả .Rẽ vào Bảo Khánh .nhìn sang Thủy Tạ vẫn sáng ánh đèn.Hai anh em
đi vào .Mua hai cốc café đá ngồi nhấm nháp .Tối nay ở đây vắng quá họa hoằn mới
có người vào .Họ cũng mua café rồi lại ngồi thần ra, Lúc thì ngắm tháp rùa khi
lại nhìn cầu Thê Húc. Tân nhìn họ, rồi nhìn anh Nguyên và nhận ra anh Nguyên
cũng ngồi thừ ra như người mất hồn .
Ngồi lặng yên như thế rất lâu .Đột nhiên
anh Nguyên nói giọng rất buồn :
Tân ơi! Mai anh cũng phải đi thôi .Em cầm bản nhạc này nếu không còn gặp được
nhau nữa.em cố tập cho khúc nhạc khỏi dang dở
Nghe anh Nguyên nói xong .Tân buồn quá Cứ
cúi đầu lặng im .Để mặc con tim cho nỗi buồn dày xéo.
Ngồi buồn bã, lưu luyến mãi rồi cũng phải
ra về.Trước lúc chia tay anh Nguyên ôm lấy Tân rồi nói:
Anh chỉ mong đến lúc bình yên hai anh em
mình sẽ lại được gặp nhau .Em ở lại may mắn nhớ!
Em cũng chúc anh cùng gia đình mạnh khỏe.Tạm biệt anh.Em về đây
Về đến nhà Tân ngồi thừ ra trên bậc thềm
trước cửa .Rồi quay nhìn vào trong nhà thấy vắng lặng tối đen .Phải rồi!chỉ mấy
ngày trước thôi ,giờ này Bố vẫn còn ngồi hút thuốc trên cái phản gỗ kê sát cửa
để đợi Tân về .Rồi lại cả đám bạn bè quanh phố nữa ,thấy Tân ngồi thế này,
chúng nó lại kéo sang .Bọn con trai thì nghe Tân đánh đàn và hút thuốc ,còn đám
con gái cũng nghe đàn và hỏi những câu rất dễ thương.Giờ thì mọi người đã đi
hết cả rồi .Tân nhớ mọi người quá !
Bỗng Có tiếng gầm rú ở trên không, máy
bay địch lại vào tàn phá .Trên trời cao lại đỏ trời bão đạn.Dưới này mặt đất
dậy tiếng bom .
Bố ơi! Hà Nội ta đang rực cháy dưới bom thù.Ở chốn quê nhà nhìn về Hà Nội, Bố
lại thấy một trời đỏ máu.Lòng Bố sẽ quặn đau thương Hà Nội và chúng con.Ngay
lúc này đây trên đầu con tiếng tên lửa réo rất gần, chỉ giây phút nữa thôi nếu
bên tai con không còn nghe tiếng nổ .Có nghĩa là hồn phách con đã tan ra hòa
vào cùng đất trời Hà Nội.Tận chốn xa Bố lắng nghe con gọi :
Bố ơi! con yêu Bố rất nhiều và con cũng
rất . . . . rất yêu Hà Nội !